[Zawgyi]
အဘိဓမၼာတရားေတာ္ အေၾကာင္း သိမွတ္ဖြယ္ (၈)
--လူ နတ္စေသာသက္ရိွ သတၱ၀ ါတို႔၌ ရႏိုင္သာ ပရမတၳတရား--
အဘိဓမၼတၳသဂၤဟက်မ္းတြင္ စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္၊ နိဗၺာန္ဟု ပရမတၳတရားကုိ (၄) ပါးျပေသာ္လည္း
၃၁ ဘုံတြင္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာသတၱ၀ါစုတုိ႔၌ အဘိဓမၼာသဘာ၀ အားျဖင့္ထင္ရွားရွိေသာ တရားစစ္တုိ႔ကား
စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္ အားျဖင့္ ပရမတၳတရား (၃) ပါး ကုိသာရႏုိင္ပါသည္။
၃၁ ဘုံတြင္ လူ၊ နတ္၊ ျဗဟၼာသတၱ၀ါစုတုိ႔၌ အဘိဓမၼာသဘာ၀ အားျဖင့္ထင္ရွားရွိေသာ တရားစစ္တုိ႔ကား
စိတ္၊ ေစတသိက္၊ ရုပ္ အားျဖင့္ ပရမတၳတရား (၃) ပါး ကုိသာရႏုိင္ပါသည္။
--ဘုံအျပားအားျဖင့္ ျပားေသာ စိတ္အမည ္ (၄) မ်ိဳး--
၁။ ကာမာ၀စရစိတ္ = ကာမတဏွာ၏ အာရုံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကာမဘုံ၌ သက္၀င္၍ ျဖစ္ေသာစိတ္၊
တနည္း ကာမဘုံ၌ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (ကာမစိတ္ ၅၄ ပါး)
တနည္း ကာမဘုံ၌ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (ကာမစိတ္ ၅၄ ပါး)
၂။ ရူပပါ၀စရစိတ္ = ရူပတဏွာ၏ အာရုံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ရူပဘုံ၌သက္၀င္၍ ျဖစ္ေသာစိတ ္
တနည္းရူပဘုံ၌ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (ရူပစိတ္ ၁၅ ပါး)
တနည္းရူပဘုံ၌ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (ရူပစိတ္ ၁၅ ပါး)
၃။ အရူပါ၀စရစိတ္ = အရူပတဏွာ၏ အာရုံျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အရူပဘုံ၌သက္၀င္၍ျဖစ္ေသာစိတ္
တနည္း အရူပဘုံ၌ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (အရူပစိတ္ ၁၂ ပါး)
တနည္း အရူပဘုံ၌ မ်ားေသာအားျဖင့္ က်င္လည္တတ္၊ ျဖစ္တတ္ေသာစိတ္ (အရူပစိတ္ ၁၂ ပါး)
၄။ ေလာကုတၱရာစိတ္ = ေလာကသုံးပါးမွ လြတ္ေျမာက္ေသာစိတ္၊ တနည္း ေလာကသုံး
ပါးထက္ လြန္ကဲျမင့္ျမတ္ေသာစိတ္ (ေလာကုတၱရာစိတ္ ၈ ပါး)
ပါးထက္ လြန္ကဲျမင့္ျမတ္ေသာစိတ္ (ေလာကုတၱရာစိတ္ ၈ ပါး)
စိတ္ေလးမ်ိဳးတုိ႔တြင္ ကာမာ၀စရစိတ္သည္ ဟီန (အညံ့ဆုံး)တည္း။
ရူပါ၀စရစိတ္ကား ဥကၠ႒ (အျမတ္) တည္း၊
အရူပါ၀စရစိတ္ကား ရူပစိတ္ထက္ျမတ္၍ ဥကၠ႒တရ (သာ၍ျမတ္)တည္း၊
ေလာကုတၱရာစိတ္ကား အရူပထက္ပင္ျမတ္ေသာေၾကာင့္ ဥကၠ႒တမ(အျမတ္ဆုံး) တည္း၊
ဤသုိ႔ အညံ့စသည့္အစဥ္အားျဖင့္ စိတ္အျပားကုိ အစဥ္အတုိင္း ေရွ႕ေနာက္စီစဥ္ထားသည္။
ရူပါ၀စရစိတ္ကား ဥကၠ႒ (အျမတ္) တည္း၊
အရူပါ၀စရစိတ္ကား ရူပစိတ္ထက္ျမတ္၍ ဥကၠ႒တရ (သာ၍ျမတ္)တည္း၊
ေလာကုတၱရာစိတ္ကား အရူပထက္ပင္ျမတ္ေသာေၾကာင့္ ဥကၠ႒တမ(အျမတ္ဆုံး) တည္း၊
ဤသုိ႔ အညံ့စသည့္အစဥ္အားျဖင့္ စိတ္အျပားကုိ အစဥ္အတုိင္း ေရွ႕ေနာက္စီစဥ္ထားသည္။
--ကာမစိတ္ (၅၄) ပါး--
ကာမာ၀စရစိတ္ (၅၄) ပါးတုိ႔တြင္ အကုသုိလ္၊ အဟိတ္၊ ကာမေသာဘန စိတ္အားျဖင့္ သုံးမ်ိဳးရွိရာ အကုသုိလ္ကုိ အရင္ျပသည္။
--အကုသိုလ္စိတ္ (၁၂) ပါး--
အျပစ္ႏွင့္တကြျဖစ္ျခင္း၊ မေကာင္းေသာအက်ိဳးကုိေပးျခင္း၊ ကုသုိလ္ကုိတားျမစ္ျခင္း သေဘာသည္ အကုသလ - မ ေကာင္းမႈ အကုသုိလ္မည္၏။
-ဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္...
-ပညာပါရမီ ဆရာေတာ္ အရွင္ဥာဏ၀ရ ေရးသားျပဳစုေသာ အဘိဓမၼာပိုခ်ခ်က္မ်ားမွ
[Unicode]
အဘိဓမ္မာတရားတော် အကြောင်း သိမှတ်ဖွယ် (၈)
အဘိဓမ္မာတရားတော် အကြောင်း သိမှတ်ဖွယ် (၈)
--လူ နတ်စသောသက်ရှိ သတ္တ၀ ါတို့၌ ရနိုင်သာ ပရမတ္ထတရား--
အဘိဓမ္မတ္ထသင်္ဂဟကျမ်းတွင် စိတ်၊ စေတသိက်၊ ရုပ်၊ နိဗ္ဗာန်ဟု ပရမတ္ထတရားကို (၄) ပါးပြသော်လည်း
၃၁ ဘုံတွင် လူ၊ နတ်၊ ဗြဟ္မာသတ္တဝါစုတို့၌ အဘိဓမ္မာသဘာ၀ အားဖြင့်ထင်ရှားရှိသော တရားစစ်တို့ကား
စိတ်၊ စေတသိက်၊ ရုပ် အားဖြင့် ပရမတ္ထတရား (၃) ပါး ကိုသာရနိုင်ပါသည်။
၃၁ ဘုံတွင် လူ၊ နတ်၊ ဗြဟ္မာသတ္တဝါစုတို့၌ အဘိဓမ္မာသဘာ၀ အားဖြင့်ထင်ရှားရှိသော တရားစစ်တို့ကား
စိတ်၊ စေတသိက်၊ ရုပ် အားဖြင့် ပရမတ္ထတရား (၃) ပါး ကိုသာရနိုင်ပါသည်။
--ဘုံအပြားအားဖြင့် ပြားသော စိတ်အမည ် (၄) မျိုး--
၁။ ကာမာဝစရစိတ် = ကာမတဏှာ၏ အာရုံဖြစ်သောကြောင့် ကာမဘုံ၌ သက်ဝင်၍ ဖြစ်သောစိတ်၊
တနည်း ကာမဘုံ၌ ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (ကာမစိတ် ၅၄ ပါး)
တနည်း ကာမဘုံ၌ ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (ကာမစိတ် ၅၄ ပါး)
၂။ ရူပပါဝစရစိတ် = ရူပတဏှာ၏ အာရုံဖြစ်သောကြောင့် ရူပဘုံ၌သက်ဝင်၍ ဖြစ်သောစိတ ်
တနည်းရူပဘုံ၌ များသောအားဖြင့် ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (ရူပစိတ် ၁၅ ပါး)
တနည်းရူပဘုံ၌ များသောအားဖြင့် ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (ရူပစိတ် ၁၅ ပါး)
၃။ အရူပါဝစရစိတ် = အရူပတဏှာ၏ အာရုံဖြစ်သောကြောင့် အရူပဘုံ၌သက်ဝင်၍ဖြစ်သောစိတ်
တနည်း အရူပဘုံ၌ များသောအားဖြင့် ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (အရူပစိတ် ၁၂ ပါး)
တနည်း အရူပဘုံ၌ များသောအားဖြင့် ကျင်လည်တတ်၊ ဖြစ်တတ်သောစိတ် (အရူပစိတ် ၁၂ ပါး)
၄။ လောကုတ္တရာစိတ် = လောကသုံးပါးမှ လွတ်မြောက်သောစိတ်၊ တနည်း လောကသုံး
ပါးထက် လွန်ကဲမြင့်မြတ်သောစိတ် (လောကုတ္တရာစိတ် ၈ ပါး)
ပါးထက် လွန်ကဲမြင့်မြတ်သောစိတ် (လောကုတ္တရာစိတ် ၈ ပါး)
စိတ်လေးမျိုးတို့တွင် ကာမာဝစရစိတ်သည် ဟီန (အညံ့ဆုံး)တည်း။
ရူပါဝစရစိတ်ကား ဥက္ကဋ္ဌ (အမြတ်) တည်း၊
အရူပါဝစရစိတ်ကား ရူပစိတ်ထက်မြတ်၍ ဥက္ကဋ္ဌတရ (သာ၍မြတ်)တည်း၊
လောကုတ္တရာစိတ်ကား အရူပထက်ပင်မြတ်သောကြောင့် ဥက္ကဋ္ဌတမ(အမြတ်ဆုံး) တည်း၊
ဤသို့ အညံ့စသည့်အစဉ်အားဖြင့် စိတ်အပြားကို အစဉ်အတိုင်း ရှေ့နောက်စီစဉ်ထားသည်။
ရူပါဝစရစိတ်ကား ဥက္ကဋ္ဌ (အမြတ်) တည်း၊
အရူပါဝစရစိတ်ကား ရူပစိတ်ထက်မြတ်၍ ဥက္ကဋ္ဌတရ (သာ၍မြတ်)တည်း၊
လောကုတ္တရာစိတ်ကား အရူပထက်ပင်မြတ်သောကြောင့် ဥက္ကဋ္ဌတမ(အမြတ်ဆုံး) တည်း၊
ဤသို့ အညံ့စသည့်အစဉ်အားဖြင့် စိတ်အပြားကို အစဉ်အတိုင်း ရှေ့နောက်စီစဉ်ထားသည်။
--ကာမစိတ် (၅၄) ပါး--
ကာမာဝစရစိတ် (၅၄) ပါးတို့တွင် အကုသိုလ်၊ အဟိတ်၊ ကာမသောဘန စိတ်အားဖြင့် သုံးမျိုးရှိရာ အကုသိုလ်ကို အရင်ပြသည်။
--အကုသိုလ်စိတ် (၁၂) ပါး--
အပြစ်နှင့်တကွဖြစ်ခြင်း၊ မကောင်းသောအကျိုးကိုပေးခြင်း၊ ကုသိုလ်ကိုတားမြစ်ခြင်း သဘောသည် အကုသလ - မ ကောင်းမှု အကုသိုလ်မည်၏။
-ဆက်လက်ဖေါ်ပြပါမည်...
-ပညာပါရမီ ဆရာတော် အရှင်ဉာဏဝရ ရေးသားပြုစုသော အဘိဓမ္မာပိုချချက်များမှ